Радыяцыя — гэта энергія, якая перамяшчаецца з аднаго месца ў іншае ў форме, якую можна апісаць як хвалі або часціцы. Мы падвяргаемся ўздзеянню радыяцыі ў паўсядзённым жыцці. Сярод найбольш вядомых крыніц радыяцыі — сонца, мікрахвалевыя печы на нашых кухнях і радыё, якія мы слухаем у машынах. Большая частка гэтай радыяцыі не ўяўляе небяспекі для нашага здароўя. Але некаторая — мае. У цэлым, радыяцыя мае меншую рызыку пры нізкіх дозах, але можа быць звязана з большай рызыкай пры больш высокіх дозах. У залежнасці ад тыпу радыяцыі неабходна прымаць розныя меры для абароны нашага арганізма і навакольнага асяроддзя ад яе ўздзеяння, дазваляючы нам атрымліваць карысць ад яе шматлікіх ужыванняў.
Для чаго карысная радыяцыя? — Некалькі прыкладаў
Здароўе: дзякуючы радыяцыі мы можам атрымаць карысць ад медыцынскіх працэдур, такіх як многія метады лячэння раку і дыягнастычныя метады візуалізацыі.
Энергія: выпраменьванне дазваляе нам вырабляць электрычнасць, напрыклад, з дапамогай сонечнай і ядзернай энергіі.
Навакольнае асяроддзе і змяненне клімату: радыяцыя можа быць выкарыстана для ачысткі сцёкавых вод або для стварэння новых гатункаў раслін, устойлівых да змены клімату.
Прамысловасць і навука: з дапамогай ядзерных метадаў, заснаваных на радыяцыі, навукоўцы могуць даследаваць аб'екты з мінулага або ствараць матэрыялы з найлепшымі характарыстыкамі, напрыклад, у аўтамабільнай прамысловасці.
Калі радыяцыя карысная, чаму мы павінны абараняць сябе ад яе?
Радыяцыя мае шмат карысных ужыванняў, але, як і ў любой дзейнасці, калі з яе выкарыстаннем звязаны рызыкі, неабходна прыняць канкрэтныя меры для абароны людзей і навакольнага асяроддзя. Розныя тыпы радыяцыі патрабуюць розных ахоўных мер: нізкаэнергетычная форма, якая называецца «неіянізуючай радыяцыяй», можа патрабаваць менш ахоўных мер, чым больш энергетычная «іянізуючая радыяцыя». МАГАТЭ ўстанаўлівае стандарты абароны людзей і навакольнага асяроддзя ў дачыненні да мірнага выкарыстання іанізуючай радыяцыі — у адпаведнасці са сваім мандатам.
Час публікацыі: 11 лістапада 2022 г.